Prema podacima Republičkog zavoda za statistiku, u 2019. godini ukupan broj svinja u odnosu na desetogodišnji prosek (2009-2018) manji je za 9,1 odsto. Ovi podaci prema rečima dr Ivana Radovića, profesora na Poljoprivrednom fakultetu u Novom Sadu, nisu zabrinjavajući jer, kako kaže, stočarsku proizvodnju treba da sagledavamo iz ugla kontrolisane populacije, koja se nalazi kod proizvođača koji su uključeni u sprovođenje nacionalnog odgajivačkog programa
– Ako se posmatra čitava populacija svinja u Srbiji, zajedno sa grlima kod proizvođača koji nisu u kontroli produktivnosti, evidentan je pad, međutim, ti podaci ne pokazuju pravu sliku o stanju u svinjarstvu, a tu pre svega mislim na kvalitet. Nakon 10 godina sprovođenja glavnog odgajivačkog programa na teritoriji AP Vojvodina, prisutno je povećanje broja kvalitetnih priplodnih grla i povećanje vrednosti glavnih parametara proizvodnje i to broj živorođenih i zalučenih prasadi, broj proizvedenih tovljenika po krmači, broj testiranih priplodnih nazimica. Prisutno je i povećanje broja proizvođača koji ulažu u proizvodnju uz smanjenje broja onih koji u proizvodnju ulaze u povoljnim turnusima kada je cena odgovarajuća – objašnjava dr Ivan Radović, profesor na Poljoprivrednom fakultetu u Novom Sadu.
U Srbiji ima 200.000 gazdinstava koje drže svinje, što prema rečima dr Radovića donekle predstavlja problem ako se ta proizvodnja zasniva na držanju svinja iz hobija ili u zadnjem dvorištu, gde je upitan kvalitet tovljenika koji se nalazi na tržištu i pravi višak sa smanjenim kvalitetom (manjom mesnatošću).
– Srbija bi samo kukuruzom koji se proizvede u našoj zemlji mogla da nahrani između 12 i 14 miliona tovljenika i na taj način ostvari trostruko veću zaradu nego prodajom ove žitarice. Da bi se to dogodilo, neophodno je da se promeni čitav sistem proizvodnje – smatra dr Radović.
Prema njegovim rečima, tov svinja nije uzgredna proizvodnja, mora se pristupiti s mnogo znanja da bi rezultat bio tovljenik koji ima velik procenat mesa, brz prirast i dobru konverziju hrane.
– A kvalitetni tovljenici su grla nastala kao rezultat trorasnih ukrštanja. Danas se, nažalost, dešava da na liniji klanja završavaju sve životinje koje ne ostaju u priplodu. Tako osnovu za proizvodnju mesa čini samo 40 odsto trorasnih hibrida – objašnjava dr Radović.
U našu zemlju se, navodi, decenijama uvozi priplodni materijal iz Austrije, Danske, Nemačke, ali te životinje često u praksi ne ostvaruju očekivane rezultate. – Mi smo relativno mali kupci i ne možemo očekivati da će nam prodati najbolja grla. S druge strane, i sami proizvođači dosta greše, jer ne obezbede potrebne uslove da bi ove životinje u proizvodnji mogle da ostvare svoj maksimum. Savremena proizvodnja svinja odvija se u kontrolisanim uslovima u objektima, pa je uticaj ljudskog faktora često odlučujući – kaže dr Radović.