Jedna od oblasti menadžmenta koja se proteklih godina najviše razvila jeste oblast menadžmenta Ijudskih resursa.
U skladu s tim:
1. ova disciplina se danas proučava na svim visokoškolskim ustanovama na kojima se proučava poslovanje, organizacija i menadžment,
2. svake godine se pojavljuje velik broj knjiga iz ove oblasti,
3. u organizacijama se stalno povećava broj stručnjaka koji obavljaju poslove iz ove oblasti, i
4. odbrani se značajan broj diplomskih radova, magistarskih i doktorskih teza iz ove oblasti i dr.
Zahvaljujući dinamičnom razvoju teorije i prakse iz ove oblasti stečena znanja brzo zastarevaju. Zbog toga je sticanje novih znanja, do kojih se dolazi praćenjem svih novina u zemljama koje se smatraju liderima u oblasti menadžmenta Ijudskih resursa, imperativ za sve koji se bave teorijom i praksom ove oblasti.
Proces tranzicije u kome se nalazimo, transformacija društvene svojine u drugačije svojinske oblike, uključivanje u svetske trgovinske tokove, strana ulaganja u domaća preduzeća i dr. zahtevaju korenitu promenu u odnosu prema ljudskim resursima, kao i u načinu njihovog korišćenja. Za takvu promenu, pored pozitivnog stava prema promenama, potrebna su i odgovarajuća znanja bez kojih nema napredovanja. Iskustva uspešnih preduzeća iz razvijenih zemalja ne mogu se kopirati. Ona treba da posluže kao inspiracija za nalaženje sopstvenih modela, ali istovremeno i kao osnova za brzo i efikasno projektovanje i primenjivanje konkrctnih rešenja.
Studenti osnovnih, specijalističkih i magistarskih studija na kojima se proučava menadžment Ijudskih resursa, specijalisti koji obavljaju poslove iz ove oblasti u organizacijama i menadžeri svih nivoa spadaju u najuži krug korisnika ove knjige.
Prof. dr Milan Martinović
Sadržaj
1. UVOD
2. DEFNISANJE MENADŽMENTA LJUDSKIH RESURSA
2.1 ciljevi koji se odnose na zaposlene
2.1.1 ciljevi koji se odnose na rad
2.1.2 ciljevi koji se odnose na menadžment promena
2.1.3 administrativni ciljevi
2.2 ostvarivanje ciljeva menadžmenta ljudskih resursa
2.3 analiza pristupa upravljanju ljudima
2.4 strateški menadžment ljudskih resursa i strategija ljudskih resursa
2.4.1 teoretske perspektive strateškog menadžmenta ljudskih resursa
2.4.2 univerzalni pristup
2.4.3 pristup uklapanja
3. MODEL UPRAVLJANJA LJUDSKIM RESURSIMA
3.1 sektor ljudskih resursa
3.2 organizaciono strukturiranje sektora ljudskih resursa..
33 zarade zaposlenih u sektoru ljudskih resursa
4. PLANIRANJE LJUDSKIH RESURSA
4.1 planski period
4.2. struktura preduzeća
4.3 nosioci procesa planiranja
4.4 evaluacija kvaliteta planiranja
4.5 modeli planiranja ljudskih resursa
4.6 analiziranje okruženja
5. REGRUTOVANJE KANDIDATA
5.1 metode regrutovanja
5.2. poređenje metoda regrutovanja
5.3 oglašavanje regrutovanja
5.4 sadržaj oglasa
5.4.1 naziv organizacije koja nudi posao i kratki podaci o njima
5.4.2 posao i dužnosti
5.4.3 ključne tačke personalne specifikacije ili profil kompetencije
5.5 plata
5.6 upotreba interneta u regrutovanju
5.7 evaluacija kvaliteta regrutovanja
5.7.1 evaluacija performansi stručnjaka za regrutovanje
5.7.2 evaluacija izvora regrutovanja
6. SELEKCIJA KANDIDATA
6.1 instrumenti za prikupljanje biografskih podataka o kandidatima
6.2 formular za prijavljivanje i cv (curriculum vitae)
6.3 formulari za prikupljanje biografskih podataka
6.4 intervjuisanje kandidata
6.5 testiranje kandidata
6.5.1 tipovi testova
6.5.2 metode grupne selekcije i centri procene grupne metode
6.5.3 izbor putem telefonskog razgovora
6.5.4 upoznavanje i konsultacije
6.5.5 odluka o izboru
6.5.6 zasnivanje radnog odnosa
7. OBUČAVANJE I PERMANENTNO OBRAZOVANJE
7.1 obučavanje
7.2 permanentno obrazovanje
7.3. organizacija obrazovanja menadžera
7.4 internet
7.5 unapređenje kadrova
7.6 značaj obuke zaposlenih
7.7 veza sa ostalim uljr aktivnostima
7.8 organizovanje poslova obuke zaposlenih
8. OCENJIVANJE PERFORMANSI ZAPOSLENIH
8.1. vrste performansi
8.2 izbor ocenjivača
8.2.1 neposredni rukovodioci
8.2.2 zaposleni
8.2.3 saradnici − kolege
8.2.4 ostali ocenjivači
9. RAZVOJ ZAPOSLENIH
9.1 razvoj i upravljanje karijerom
9.1.1 vodič za planiranje karijere
9.2 individualno upravljanje karijerom
10. SISTEM ZARADA
10.1 pojam i definisanje sistema zarada
10.2 elementi plate
10.3 sistem zarada
10.3.1 procena poslova ili radnih mesta
10.3.2 sistematizacija poslova i radnih zadataka
10.4 nagrađivanje menadžera
10.4.1 osnovna plata
10.4.2 kratkoročne stimulacije − bonusi
10.4.3 dugoročne stimulacije
10.4.4 beneficije
10.4.5 pogodnosti
10.4.6 nagrađivanje prodajnog osoblja
11. MOTIVACIJA
11.1 maslovljeva teorija motivacije
11.2 erg teorija − alderfer
11.3 herzbergova motivaciona teorija higijene
11.4 teorija pojačanja
11.5 motivaciona teorija očekivanja
12. TIMSKI RAD
12.1 radna efektivnost
12.2 širi tipovi timova, timovi za proizvodnju i usluge
12.3 otpor drugih delova organizacije
12.4 otpor unutar tima
12.5 pritisak saradnika
12.6 unakrsno − funkcionalni menadžment timovi
12.7 funkcionalni timovi − timovi jedne organizacione celine .
12.8 timovi za rešavanje problema
12.9 efektivnost tima
12.10 izbor članova tima
12.11 lidertima i obuka menadžera
12.12 obuka članova tima
12.13 razvoj tima
12.14 priznanje i nagrada
12.15 nova shvatanja: šta čini dobrog pregovarača i uspešan tim
13. RADNI ODNOSI I KOLEKTIVNO PREGOVARANJE
13.1 zakonski okviri radnih odnosa
13.2 sindikalno organizovanje zaposlenih
13.3 kolektivno pregovaranje
13.4 teme pregovaranja
13.5 prekid pregovora
13.6 tipovi štrajka
13.7 konflikti kod pregovaranja
13.7.1 izvori konflikta u kolektivnim radnim odnosima
13.7.2 potencijalne dobiti od konflikta
13.7.3 potencijalni nedostaci konflikta
14. NAPUŠTANJE ORGANIZACIJE
14.1. troškovi regrutovanja
14.2. troškovi selekcije i obuke
14.3 troškovi napuštanja organizacije
14.4 davanje otkaza zaposlenom
14.5 višak zaposlenih i otpuštanje
14.6 kako se može smanjiti broj zaposlenih?
14.7 šta raditi sa zaposlenima koji su proglašeni viškom?
14.7.1 penzionisanje
14.7.2 faktori koji utiču na odluku o penzionisanju
14.7.3 implikacije penzionisanja
15. INTELEKTUALNI KAPITAL
15.1 definicija intelektualnog kapitala
15.2 tipovi intelektualne imovine
15.3 elementi intelektualne imovine
15.4 odnos vidljive i nevidljive imovine
16. LITERATURA
1. Uvod
Menadžment ljudskih resursa je oblast nauke o orgamzaciji koia se bavi proučavanjem svih aspekata zaposlenosti u organizaciji. S obzirom na predmet izučavanja, ova naučna oblast se nije razvijala u izolaciji. već pre u širem kontekstu industrijskih promena i ekonomskog razvoja i predstavlja odgovor na dramatične i kontinuirane promene koje je industrijalizacija imala na društvo i rad.
Menadžment ljudskih resursa je noviji naziv discipline koji je, pod jakim uticajem prvenstveno američke literature, prihvaćen krajem 1970-ih i početkom 1980-ih godina XX veka. Dotadašnji naziv discipline je bio Personalni menadžment. Promena naziva je suštinski označila i kvalitativno novu fazu u razvoju discipline − fokus se sa kontrole troškova rada pomera na shvatanje zaposlenih i njihovih sposobnosti kao važnog resursa u organizaciji i davanje strateškog značaja i uloge upravljanju tim resursima u organizaciji.
11.0 Motivacija
Motivacija za rad u savremenim organizacijama zavisi češće od socijalnih potreba nego ekonomskih. Da bi smo sve ovo obuhvatili potrebno je da opišemo neke od značajnih teorija kao što su:
- Maslovljeva teorija motivacije
- ERG tecrija − Alderfer
- Hercbergova motivaciona teorija
- Teorija pojačanja
- Teorija očekivanja − Viktor Vrums
Mnogo je motivacionih teorija otkriveno u prošlosti, svakako će ih biti i u budućnosti. Prikazivanjem sledećih teorija ukazaćemo na značaj motivacije.