I. Uvodna odredba

Član 1.

Ovim pravilnikom propisuju se bliži uslovi u pogledu objekta, uređaja i opreme za proizvodnju i promet prehrambenih proizvoda bilјnog porekla (u dalјem tekstu: prehrambeni proizvodi) i određuju delatnosti za čije je obavlјanje potrebna odgovarajuća stručna sprema.

II. Uslovi u pogledu prostorija za proizvodnju prehrambenih proizvoda

Član 2.

Preduzeće, drugo pravno i fizičko lice i preduzetnik koji obavlјaju proizvodnju prehrambenih proizvoda obezbeđuju prostorije u kojima se vrši prijem, čuvanje i skladištenje sirovina, prostorije za proizvodnju, prostorije u kojima se vrši pakovanje i deklarisanje i prostorije u kojima se čuvaju i skladište gotovi prehrambeni proizvodi, čiji broj i veličina zavise od vrste sirovina, vrste prehrambenog proizvoda i tehnološkog postupka proizvodnje.

Prostorije iz stava 1. ovog člana izgrađuju se od čvrstog i nezapalјivog materijala koji neće nepovolјno uticati na kvalitet sirovine i gotovog proizvoda i imaju obezbeđenu ventilaciju, osvetlјenje i zaštitu od ulaska insekata, ptica i glodara.

Putevi kojima se vrši dopremanje i otpremanje sirovina i gotovih prehrambenih proizvoda moraju biti takvi da se ne ukrštaju.

Član 3.

U jednoj prostoriji može se skladištiti više vrsta sirovina ili gotovih prehrambenih proizvoda koje štetno ne utiču na kvalitet druge vrste sirovina ili gotovih prehrambenih proizvoda i da ima dovolјno prostora za laku manipulaciju pri smeštaju i uzimanju sirovina i gotovih prehrambenih proizvoda.

U prostoriji iz stava 1. ovog člana ne može se skladištiti upotreblјena ambalaža, proizvodi, predmeti i materijali koji svojim mirisom i nečistoćom mogu promeniti organoleptička svojstva prehrambenog proizvoda.

Član 4.

Za proizvodnju osvežavajućih bezalkoholnih pića pored prostorija iz člana 2. ovog pravilnika obezbeđuje se i posebna prostorija za pranje povratne ambalaže (boca, nosilјki).

III. Uslovi u pogledu opreme i uređaja za proizvodnju prehrambenih proizvoda

Član 5.

Oprema i uređaji u prostoriji za prijem, čuvanje i skladištenje sirovina, a u zavisnosti od vrste, kapaciteta i tehnološkog postupka proizvodnje jeste:

1) prijemna rampa i usipni koš;

2) vage i uređaji za merenje količine sirovine i pomoćnog materijala;

3) unutrašnja transportna sredstva za manipulaciju i smeštaj sirovina i poluproizvoda;

4) podmetači, police i palete za skladištenje određenih vrsta sirovina;

5) rashladni i drugi uređaji za održavanje temperature, vlage, kontrolisane i modifikovane atmosfere, kao i uređaji za ubrzavanje dozrevanja određenih sirovina;

6) instrumenti za merenje temperature i relativne vlage, ako se skladište higroskopni i lako kvarlјivi prehrambeni proizvodi;

7) instrumenti za utvrđivanje kvaliteta sirovina.

Mesto prijema i isporuke sirovina mora imati nadstrešnicu dovolјne dužine da štiti vozilo kojim se vrši dopremanje sirovina.

Član 6.

Oprema i uređaji u proizvodnoj prostoriji a u zavisnosti od vrste, kapaciteta i tehnološkog postupka proizvodnje prehrambenog proizvoda, jeste:

1) instrumenti za merenje protoka sirovina, pomoćnog materijala, poluproizvoda i gotovih proizvoda;

2) uređaji i oprema za pranje i čišćenje, lјušćenje, odnosno mehaničku pripremu sirovina za preradu;

3) uređaji i oprema za klasiranje sirovina;

4) uređaji i oprema za biohemijsku, odnosno fizičku, odnosno termičku obradu sirovina, pomoćnog materijala i poluproizvoda;

5) uređaji i oprema za ekstrakciju;

6) uređaji i oprema za filtriranje, prosejavanje, miksiranje i glaziranje gotovih proizvoda;

7) uređaji i oprema za zatvoren transport gotovih proizvoda;

8) instrumenti za kontrolu kvaliteta gotovog prehrambenog proizvoda.

Član 7.

Za proizvodnju osvežavajućih bezalkoholnih pića, pored opreme i uređaja iz člana 6. ovog pravilnika, obezbeđuje se i:

1) automatski uređaj za pranje boca;

2) sud za pripremu šećernog sirupa i za njegovu pasterizaciju;

3) uređaj za prečišćavanje šećernog sirupa;

4) sud za pripremu gotovog sirupa;

5) uređaj za mešanje vode i sirupa i impregnaciju (premiks uređaj).

6) aparat za nalivanje i punjenje osvežavajućeg bezalkoholnog pića u boce;

7) aparat za zatvaranje.

Sudovi i uređaji iz tač. 2, 3, 4, 5. i 6. ovog člana povezuju se sistemom cevovoda i pumpi.

Član 8.

Za proizvodnju mlinskih proizvoda, pored opreme i uređaja iz člana 6. ovog pravilnika, obezbeđuje se i:

1) za prethodno i mlinsko čišćenje (u zavisnosti od načina čišćenja) i pripremu:

– trijer;

– aspirator;

– četkalica;

– ribalica;

– praonica (kod vlažnog načina čišćenja);

– komora za odležavanje i kondicioniranje zrna;

– kvasilica;

2) za preradu:

– valјci za višestepeno izmelјavanje (u zavisnosti od kapaciteta);

– uređaj za klasiranje mliva;

– uređaj za čišćenje griza;

– uređaj za prosejavanje mliva;

– istresilica mekinja (vrgač);

– najmanje tri komore za prihvat i mešanje brašna;

– komore za prihvat sporednih proizvoda.

Svaki mlin ima uređaje kojima se obezbeđuje najmanje 78% izbrašnjavanja uz melјavu najmanje dva tipa brašna od pšenice prosečnog kvaliteta prema važećem jugoslovenskom standardu.

Član 9.

Za proizvodnju pekarskih proizvoda, pored opreme i uređaja iz člana 6. ovog pravilnika, obezbeđuje se sledeća oprema i uređaji:

1) uređaj za sejanje brašna;

2) uređaj za pripremu i odmeravanje tople vode;

3) mesilica za testo;

4) uređaj za fermentaciju testa;

5) garb kolica sa odgovarajućim brojem posuda;

6) peć sa uređajem za merenje temperature;

7) radni stolovi za obradu testa,

8) posude za manipulaciju;

9) oprema za prihvat i čuvanje gotovih proizvoda.

Za proizvodnju masnih peciva i pekarskih kolača obezbeđuje se i radni sto za njihovu proizvodnju.

Za proizvodnju testenina, pored opreme i uređaja iz stava 1. tač. 1, 2, 3, 7, 8. i 9. ovog pravilnika obezbeđuje se i uređaj za oblikovanje i sušenje.

Član 10.

Oprema i uređaji u prostorijama za pakovanje i deklarisanje gotovih prehrambenih proizvoda jeste:

1) vaga za merenje sa poluautomatskim ili automatskim doziranjem gotovih proizvoda;

2) mašina za pakovanje i zatvaranje gotovih proizvoda;

3) aparat za etiketiranje i deklarisanje gotovog proizvoda;

4) oprema za transport upakovanog proizvoda;

5) mašina za zbirno pakovanje gotovih proizvoda.

Član 11.

Oprema u prostoriji za skladištenje gotovih prehrambenih proizvoda jeste:

1) palete;

2) police;

3) podmetači;

4) unutrašnja transportna sredstva za manipulaciju i smeštaj gotovih prehrambenih proizvoda.

Oprema iz stava 1. ovog člana mora biti dovolјno udalјena od poda, zida i tavana.

IV. Uslovi u pogledu stručne spreme za proizvodnju prehrambenih proizvoda

Član 12.

Procesom proizvodnje šećera, bilјnih ulјa, proizvoda od ulјa, proizvoda od voća i povrća, voćnih sokova, osvežavajućih bezalkoholnih pića, kvasca, aditiva, keksa i srodnih proizvoda, čokolada i bombonskih proizvoda rukovodi diplomirani inženjer polјoprivrede smera tehnologije prehrambenih proizvoda, ili diplomirani inženjer prehrambene tehnologije ili diplomirani inženjer tehnologije ili diplomirani hemičar.

Procesom proizvodnje proizvoda od voća i povrća, voćnih sokova i osvežavajućih bezalkoholnih pića može rukovoditi i diplomirani inženjer polјoprivrede smera za voćarstvo i vinogradarstvo.

Procesom proizvodnje mlinskih proizvoda, hleba, peciva, testenina, čaja, proizvoda od kafe, kao i kolača, torti i sličnih proizvoda u poslastičarnici rukovodi lice koje ima stečeno odgovarajuće srednje obrazovanje u trajanju od najamnje tri godine, odnosno najmanje III stepen stručne spreme.

V. Uslovi za promet prehrambenih proizvoda

Član 13.

Preduzeće, drugo pravno i fizičko lice i preduzetnik koji obavlјa promet prehrambenih proizvoda obezbeđuje prostorije za čuvanje, odnosno skladištenje prehrambenih proizvoda koji ispunjavaju uslove iz člana 2. stav 2. i čl. 3. i 11. ovog pravilnika.

Član 14.

Prevozna sredstva kojima se obavlјa transport lako kvarlјivih prehrambenih proizvoda imaju uređaje i opremu koji obezbeđuju održavanje kvaliteta gotovog prehrambenog proizvoda.

VI. Završna odredba

Član 15.

Ovaj pravilnik stupa na snagu osmog dana od dana objavlјivanja u „Službenom glasniku Republike Srbije“.